KANCELARIA ADWOKACKA IUS COGENS W TORUNIU
Może zainteresuje cię również
Mediacje w Toruniu mogą przeprowadzić
NATALIA KOWALSKA
ADWOKAT i MEDIATOR
PIOTR KONIECKIEWICZ
ADWOKAT i MEDIATOR
Czy warto korzystać z mediacji?
Na czym polega mediacja?
Kilka lat temu w polskim porządku prawym pojawiły się mediacje. Z założeń projektodawców wynikało, że mediacje mają być sposobem na rosnącą ilość oraz długość postępowań sądowych. Ukształtowanie przepisów sprawia, że w niektórych przypadkach mediacje mogą w ogóle zastąpić postępowanie sądowe. Proces mediacyjny polega na prowadzeniu przez strony negocjacji zmierzających do rozwiązania istniejącego między nimi sporu. W mediacjach oprócz zwaśnionych stron bierze udział mediator. Jego zadaniem jest moderowanie dyskusji i ukierunkowanie stron na pojawiające się perspektywy kompromisowych rozwiązań. Mediator nie reprezentuje żadnej ze stron, jest bezstronny i neutralny. Jego zadaniem jest udzielenie stronom pomocy w wypracowaniu porozumienia m. in. poprzez ułatwienie stronom prowadzenia rozmów, tonowanie nastrojów i łagodzenie napięć w trakcie negocjacji oraz zadawanie pytań. Zdarza się, że mediator podsuwa również stronom pewne koncepcje dotyczące sposobu zakończenia sporu.
W jakich sprawa mogą być prowadzone mediacje?
Aktualnie mediacje mogą być prowadzone w sprawach karnych, cywilnych i gospodarczych oraz z zakresu prawa pracy, w których dopuszczalne jest zawarcie ugody. Strony mogą skorzystać z mediacji prywatnych (zainicjowanych samodzielnie) przed wszczęciem postępowania sądowego albo w jego toku albo z mediacji sądowych w toku postępowania sądowego (w związku ze skierowaniem do mediacji przez sąd prowadzący postępowanie).
W sprawach karnych zazwyczaj mediacje polegają na próbie doprowadzenia do pojednania między oskarżonym a pokrzywdzonym (np. nakłonieniu sprawcy do wyrażenia skruchy, przeproszenia pokrzywdzonego, ustaleniu formy przeprosin) i ustaleniu sposobu naprawienia szkody przez sprawcę (kwoty odszkodowania lub zadośćuczynienia, sposobu i terminów wypłaty), w zamian za co pokrzywdzony rezygnuje ze ścigania sprawcy na drodze karnej (np. poprzez cofnięcie prywatnego aktu oskarżenia albo wniosku o ściganie), zgadza się na warunkowe umorzenie postępowania, wyraża zgodę na warunki dobrowolnego poddania się karze zaproponowane przez sprawcę. Może się również zdarzyć, że w związku z przebiegiem mediacji otworzy się możliwość zastosowania przez sąd nadzwyczajnego złagodzenia kary.
W sprawach cywilnych i gospodarczych mediacje najczęściej polegają na ustaleniu przez strony sposobu wykonania określonych obowiązków np. odroczeniu zapłaty określonej kwoty, rozłożeniu jej na raty, terminów wykonania obowiązków wynikających z gwarancji lub rękojmi. W przypadku podziałów majątku (działu spadku, podziału majątku wspólnego małżonków po rozwodzie, zniesienia współwłasności) mogą polegać na ustaleniu składu majątku wspólnego, sposobu podziału, rozliczeniu wzajemnych roszczeń stron, ustaleniu spłat i dopłat oraz warunków i terminów ich płatności. W niektórych przypadkach mediacje pozwalają wypracować wspólny, zgodny plan podziału majątku.
W sprawach rodzinnych mediacje mogą zasadniczo dotyczyć wszystkich sprawa objętych postępowaniem w sprawie o rozwód, w tym ustalenia winy małżonków w rozkładzie pożycia małżeńskiego, kwestii związanych z władzą rodzicielską nad wspólnymi małoletnimi dziećmi, opieki naprzemiennej, kontaktów z dziećmi, alimentów na dzieci, alimentów na małżonka nie będącego wyłącznie winnym rozkładu pożycia małżeńskiego, ustalenia sposobu korzystania ze wspólnego mieszkania po rozwodzie, czy podziału majątku, a także tych samych kwestii rozstrzyganych odrębnie przed sądem rodzinnym.
Jakie mogą być korzyści płynące z mediacji?
Pierwszoplanową zaletą mediacji jest szybkość. W odróżnieniu od postępowań sądowych, które mogą trwać od kilku miesięcy do nawet kilku lat, mediację można przeprowadzić w czasie od kilku dni do kilku tygodni. Z naszej praktyki zawodowej wynika, że niekiedy wystarczy jedno kilkugodzinne spotkanie, żeby wypracować porozumienie i zawrzeć ugodę. W przypadku mediacji sądowych mediacje nie powinny trwać dłużej niż trzy miesiące, jednak na zgodny wniosek stron mogą zostać przedłużone.
Po drugie, niekiedy mediacje pozwalają rozstrzygnięcie wielu spraw w ramach jednego postępowania mediacyjnego. Przykładowo, w sprawach rodzinnych możliwe jest jednoczesne uregulowanie kwestii związanych z alimentami oraz kontaktami z dziećmi w ramach jednej ugody, natomiast w tradycyjnym postępowaniu sądowym toczyłyby się w tym przedmiocie dwie oddzielne sprawy.
Po trzecie, z reguły mediacja zakończona ugodą podpisaną przez strony definitywnie kończy daną sprawę. Po zakończeniu mediacji, mediator przekazuje do sądu podpisaną ugodę wraz z protokołem z przebiegu mediacji. W sprawach niemajątkowych są zatwierdza ugodę postanowieniem. Zatwierdzona ugoda posiada taką samą rangę (moc) jak ugoda zawarta przed sądem. W przypadku spraw o roszczenia majątkowe, sąd zatwierdza ugodę nadając jej klauzulę wykonalności. Taka ugoda, staje się tytułem wykonawczym i na jej podstawie można prowadzić egzekucję roszczeń pieniężnych, kierując wniosek o wszczęcie egzekucji do komornika sądowego.
Po czwarte, zaletą mediacji jest jej odformalizowany charakter oraz poufność. Przebieg mediacji, propozycje jakie padły oraz stanowiska stron nie mogą być ujawniane w toku ewentualnego postępowania sądowego. Mediator nie może udostępniać informacji z mediacji osobom trzecim. Protokół z mediacji nie zawiera żadnych ocen ani stanowisk stron. Mediator nie może być świadkiem co do faktów, o których dowiedział się w związku z prowadzeniem mediacji, chyba że strony zwolnią go z obowiązku zachowania tajemnicy mediacji.
Po piąte, wszczęcie mediacji przerywa bieg przedawnienia roszczeń.
Na koniec należy wskazać, że mediacja jest zwykle tańsza niż postępowanie sądowe. W przypadku mediacji prywatnych wysokość wynagrodzenia mediatora i zwrot jego wydatków wynikają z umowy pomiędzy stronami a mediatorem. Zazwyczaj strony ponoszą koszty postępowania po połowie.
W postępowaniu mediacyjnym, do którego doszło na podstawie postanowienia sądu, wysokość wynagrodzenia mediatora w sporach niemajątkowych wynosi 150 zł za pierwsze posiedzenie mediacyjne, a za każde następne posiedzenie 100 zł. Jeśli postępowanie dotyczy praw majątkowych, wynagrodzenie mediatora wynosi 1% wartości przedmiotu sporu (nie mniej niż 150 zł i nie więcej niż 2.000 zł). Zwrotowi podlegają też wydatki mediatora poniesione w związku z przeprowadzeniem mediacji, w tym opłata za wynajem pomieszczenia do 70 zł za posiedzenie. Do kosztów mediacji dolicza się podatek VAT. Jeżeli strona był zwolniona od kosztów sądowych to zwolnienie rozciąga się również na postępowanie mediacyjne.
Jeżeli strony zostały skierowane do mediacji w toku postępowania sądowego, to w przypadku zawarcia ugody są zwróci 75% opłaty sądowej, którą jedna ze stron zapłaciła wnosząc sprawę do sądu.
Skontaktuj się z nami, jeśli chcesz dowiedzieć się więcej.
KANCELARIA ADWOKACKA IUS COGENS S. C.
P. KONIECKIEWICZ M. SENIW M. SYNAK
ul. Kazimierza Jagiellończyka 6
87-100 Toruń
PON - PT
8:00 - 18:00
Obowiązkowe telefoniczne lub elektroniczne rezerwacje.
SWIFT INGBPLPW PL
11 1050 1979 1000 0091 4402 2879
Wszelkie prawa zastrzeżone Kancelaria Adwokacka Ius Cogens s. c. 2023-2024