Może zainteresuje cię również

W podobnych sprawach pomogą

MAGDALENA SENIW

ADWOKAT

PIOTR KONIECKIEWICZ

ADWOKAT

girl holding umbrella on grass field
16 września 2025

Czym jest kuratela? Najważniejsze informacje

Kuratela to instytucja prawa rodzinnego, której celem jest ochrona osób, które nie są w stanie samodzielnie podejmować czynności prawnych ani skutecznie zarządzać swoim majątkiem. Jej zadaniem jest zabezpieczenie interesów osób, które z różnych przyczyn nie mogą dochodzić swoich praw i wypełniać obowiązków.

Warto podkreślić, że kuratela nie jest tym samym co opieka i choć obie instytucje pełnią funkcje ochronne, różnią się zakresem i charakterem.

 

Cechy kurateli

 

Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, instytucja kurateli wyróżnia się kilkoma cechami:

- kurator może żądać stosownego wynagrodzenia (art. 179 KRO), które pokrywane jest przede wszystkim z majątku lub dochodów osoby, na rzecz której działa, a gdy to niemożliwe przez osobę żądającą ustanowienia kuratora,

- kurator nie jest przedstawicielem ustawowym, lecz działa w ramach powierzonego mu zakresu obowiązków,

- kuratela ma charakter przejściowy i trwa tylko tak długo, jak istnieje potrzeba ochrony,

- może być ustanowiona zarówno z urzędu, jak i na wniosek,

- jeden kurator może pełnić swoją funkcję wobec kilku osób (zarówno fizycznych, jak i prawnych).

 

Wobec kogo ustanawia się kuratora?

 

Sąd ustanawia kuratora w różnych sytuacjach, zależnie od potrzeb ochrony danej osoby. Najczęściej ma to miejsce w odniesieniu do:

 

- osoby z niepełnosprawnością - gdy potrzebuje wsparcia w prowadzeniu swoich spraw (art. 183 KRO). Kuratela może obejmować wszystkie sprawy, sprawy określonego rodzaju lub tylko jedną konkretną sprawę,

- osoby częściowo ubezwłasnowolnionej - sąd opiekuńczy ustanawia kuratora z urzędu, gdy jest to konieczne, a jego rolą jest reprezentacja osoby oraz zarząd jej majątkiem,

- osoby nieobecnej - czyli takiej, która nie może samodzielnie prowadzić swoich spraw, np. z uwagi na nieznane miejsce pobytu lub dłuższy wyjazd za granicę. Nie jest to jednak osoba, która dobrowolnie zaniedbuje swoje interesy ani osoba zmarła,

- dziecka poczętego, lecz jeszcze nienarodzonego (nasciturusa) - kuratelę ustanawia sąd opiekuńczy z urzędu w celu zabezpieczenia interesów przyszłego dziecka,

 

Kuratela może zostać ustanowiona także w innych sytuacjach, np. gdy przedstawiciel ustawowy małoletniego dziecka ma sprzeczny interes i nie może wykonywać swoich obowiązków albo gdy konieczny jest zarząd majątkiem odziedziczonym przez dziecko.

 

Kiedy kuratela ustaje?

 

Kuratora ustanawia się na czas określony potrzebą ochrony. Kuratela ustaje, gdy jej cel przestaje istnieć lub gdy zakończy się sprawa, do której kurator został powołany.

 

Przykładowo:

- wobec nasciturusa kuratela ustaje z chwilą narodzin dziecka,

- wobec osoby z niepełnosprawnością kuratela może zostać uchylona na jej żądanie,

- wobec osoby częściowo ubezwłasnowolnionej wygasa z chwilą uchylenia ubezwłasnowolnienia,

- wobec osoby nieobecnej – ustaje po ustaniu przyczyny lub zakończeniu sprawy.

 

Czy kuratorowi zawsze przysługuje wynagrodzenie?

 

Co do zasady, kurator ma prawo do wynagrodzenia. Istnieją jednak sytuacje, w których sąd może uznać, że jego nakład pracy był nieznaczny,

a sama kuratela stanowi realizację zasad współżycia społecznego. W takich przypadkach wynagrodzenie nie zostaje przyznane.

 

Podsumowanie

 

Kuratela to istotny element systemu ochrony prawnej. Służy ona osobom, które z różnych względów nie są w stanie samodzielnie prowadzić swoich spraw. Każdorazowo o jej ustanowieniu decyduje sąd, biorąc pod uwagę indywidualne okoliczności danej sytuacji.

Jej nadrzędnym celem pozostaje zawsze zabezpieczenie interesów osoby wymagającej wsparcia.

 

Chcesz dowiedzieć się więcej o kurateli lub potrzebujesz wsparcia w postępowaniu sądowym?
 

Skontaktuj się z naszą kancelarią. Udzielimy Ci profesjonalnej pomocy w każdej sprawie, nie tylko z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego.

KANCELARIA ADWOKACKA

W TORUNIU

IUS COGENS

Kancelaria Adwokacka Toruń

WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE IUS COGENS 2025

Kancelaria Adwokacka w Toruniu | Adwokat Toruń | Prawnik Toruń
Kancelaria Adwokacka w Toruniu | Adwokat Toruń | Prawnik Toruń
Kancelaria Adwokacka w Toruniu | Adwokat Toruń | Prawnik Toruń
Kancelaria Adwokacka w Toruniu | Adwokat Toruń | Prawnik Toruń

KANCELARIA ADWOKACKA 

IUS COGENS S. C.

P. KONIECKIEWICZ M. SENIW M. SYNAK A. WIŚNIEWSKA

Kancelaria Adwokacka w Toruniu | Adwokat Toruń | Prawnik Toruń

NIP 9562306128

REGON 341540940

Kancelaria Adwokacka w Toruniu | Adwokat Toruń | Prawnik Toruń
Kancelaria Adwokacka w Toruniu | Adwokat Toruń | Prawnik Toruń

ul. Kazimierza Jagiellończyka 6

87-100 Toruń

Kancelaria Adwokacka w Toruniu | Adwokat Toruń | Prawnik Toruń

Obowiązkowe telefoniczne lub elektroniczne rezerwacje. 

Kancelaria Adwokacka w Toruniu | Adwokat Toruń | Prawnik Toruń